مجموعه آثار باستانی تخت سلیمان در 42 کیلومتری شمال شرقی شهرستان تکاب در استان آذربایجان غربی قرار دارد.
آثار باستانی این مجموعه و دریاچه جوشان آن، روی صفحهای سنگی و طبیعی قرار گرفته که از رسوبات آب دریاچه به وجود آمده است.
قدمت این منطقه از لحاظ سکونتگاه انسانی به 3 هزار سال پیش باز می گردد؛ و یکی از مهمترین آثار تاریخی کشور است که به عنوان چهارمین اثر ایران در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
این مجموعه چه به لحاظ وجود آثار باستان شناختی و چه به لحاظ ارتباط با مدارک مکتوب تاریخی و اسطورهای در شمال و غرب ایران کاملا منحصر به فرد است.
هم اینک در این مجموعه آثاری از اوایل دوره ساسانی تا دوره ایلخانان مغول شناسایی شده، ولی از آنجایی که تاریخ نظری این مجموعه به دوره هخامنشی و اشکانی میرسد، بیتردید در صورت ادامه حفاری، آثار مهمی از دورههای پیش از ساسانی در این محل کشف خواهد شد.
بخش طبیعی مجموعه تخت سلیمان متشکل از یک کوه آهکی است که در قله آن، چشمه بسیار بزرگی (با دریاچهای به قطر حدود 100 متر) وجود دارد.
این کوه در طول هزاران سال در اثر رسوبات آهکی موجود در آب چشمه فوق شکل گرفته است. هم اینک در اطراف کوه تخت سلیمان چندین تپه کوچک از این نوع، در اطراف چشمه های آهکی در حال شکل گیری است.
کوه بلند زندان سلیمان نیز یکی از همین کوههای رسوبی است که در پنج کیلومتری تخت سلیمان هزاران سال پیش شکل گرفته است (البته در حال حاضر چشمه به وجود آورنده این کوه و دریاچه آن خشک شده).
روند شکل گیری کوههای رسوبی در منطقه تخت سلیمان امری طبیعی و مربوط به شکل خاص زمین و نوع املاح موجود در آب چشمه های منطقه است.
دور دنیا با یک کلیک
این راسته بازار از میدان ارگ شروع و به میدان مشتاقیه ختم میشود. هر بخش از بازار کرمان در زمان یکی از فرمانروایان ین شهر ساخته شده و به خاطر برخی ویژگیهایش در ایران منحصر به فرد و دارای شهرت جهانی است. این بازار طولانی ترین راسته بازار ایران محسوب میشود.
بازار ارگ
اولین بخش بازار ارگ است که از میدان ارگ شروع میشود و تا چهار سوق گنجعلی خان ادامه دارد. این بازار به دو بخش فرعی تر به نامهای " بازار نقارخانه" و " بازار سراجی" تقسیم میشود.
چهار سوق گنجعلی خان
محل تقاطع دو راسته بازار را چهار سوق میگویند. بدلیل برخورد تقاطع دو راسته بازار در محل چهار سوق گنجعلی خان در گذشته این مکان مهم ترین و پر ترافیک ترین نقطه شهر محسوب میشد. این چهار سوق جز مجموعه گنجعلیخان است . نمای داخلی این چهار سوق با گچبری جالب و نقاشیهای با رنگ و روغن با اینکه ۴۰۰ سال از ترسیم آنها میگذرد هنوز زیبایی خود را حفظ کردهاند تا قبل از ورودی معماری جدید و تداخل معماری غربی ، گنبدهای بازار به صورت یک باند به هم پیوسته بوده و از مرتفع ترین بناهای شهر بعد از مسجد جامع محسوب و از مرتفع ترین گنبد شهر به شمار میآمدهاست.
بازار گنجعلی خان
این بازار حد فاصل بین چهار سوق و بازار اختیاری است . سبک معماری بسیار جالبی را از عصر صفوی به یاد گذاشته و در بخش جنوبی میدان گنجعلی خان قرار گرفتهاست . در سمت راست این بازار حمام تاریخی و زیبای گنجعلی خان و هجده مغازه دارد و در سمت چپ آن طاقنماهایی طراحی شدهاند که منظره زیبایی را نشان میدهند.
بازار اختیاری
چهارمین قسمت بازار کرمان که از انتهای بازار جنوبی گنجعلی خان شروع میشود و تا اول بازار وکیل امتداد مییابد . عناصر موجود در این بخش از بازار میتوان مدرسه شیخیه، کاروانسرای گلشن، سه بازارچه سرداری و در انتهای آن حمام یا چایخانه سنتی وکیل را نام برد .
بازار وکیل
درانتهای بازار اختیاری و مجموعه وکیل واقع شدهاست . به دستور محمد اسماعیل خان وکیل المک حاکم کرمان در ۱۲۸۲ هـ . ق (۱۸۵۶ میلادی) و پسرش مرتضی قلی خان وکیل ثانی و اولادش مجموعه بزرگی شامل کاروانسرا، بازار، حمام، مسجد، ساخته شده که هنوز هم به نام وکیل خوانده میشود و بازار آن از زیباترین بازارهاست. بخش تجاری که بازار وکیل خوانده میشود بین مسجد جامع و ارگ قرار گرفته بود.
بازار سردار
این بازار به صورت چند بازارچه متقاطع است که با سه راسته اصلی که در حاشیه بازار قرار دارند به بازار اختیاری متصل میشود. اکثریت قریب به اتفاق مغازههای آن پارچه فروشی است.
بازار مظفری
بازار مظفری از انتهای بازار وکیل شروع و به خیابان میرزا رضای کرمانی ختم میشود بازار مظفری جزو مجموعه امیر محمد مظفر است و از پدیدههای این بخش از بازار میتوان از تکیه (صفه) عزاخانه ، بازار قدمگاه ، و مسجد جامع کرمان نام برد.
بازار قلعه محمود
اولین بخش از بازار شمالی _ جنوبی است در جنوبی ترین بخش ان واقع شده به اولین بخش از این بازار بازار دروازه ریگ آباد نیز میگویند . در گذشته این بازار اهمیت بیشتری داشته و هنوز هم آهنگریها به سبک قدیم در این بخش از بازار به چشم میخورند .
بازار میدان قلعه
این بازار از خیابان امام خمینی رو به روی بازار قلعه محمود شروع و به چهار سوق گنجعلی خان ختم میشود . به سبب نزدیکی به بازارهای شرقی _ غربی اهمیت آن از بازار قلعه محمود بیشتر است و رونق اقتصادی بیشتری دارد.
مجموعه بازار کرمان شامل بازارهای دیگری نیز میباشد. از آن جمله میتوان به بازار قدمگاه، بازار عطاری، بازار مسگری، بازار زرگری، بازار سردار، بازار کفاشها و ... اشاره کرد.
بازار مسگری
این بازار در حاشیه میدان گنجعلیخان واقع است.
بازار زرگری
این بازار که شمال- جنوبی است، از گوشه شمال شرقی میدان گنجعلیخان آغاز میشود.
بازار کفاشها
بازاری است که در آن مغازههای کفش فوشی واقع است. این بازار به خیابان شریعتی ختم میشود و به موازات بازار زرگری میباشد.
دور دنیا با یک کلیک
مجموعه ابراهیم خان مجموعهای از بناهای تاریخی در شهر کرمان است. این مجموعه در ضلع شمالی مجموعه گنجعلیخان و درجوار میدان گنجعلیخان واقع گردیده است.
بانی آن ابراهیم خان ظهیرالدوله حاکم کرمان در زمان فتح علیشاه قاجار است و در سال ۱۲۳۱ ه.ق. بنا شده است. مجموعه شامل: مدرسه، حمام، آب انبار و بازار است. مساحت مجموعه قریب ۴۵۰۰ مترمربع است.
معماری این مجموعه با الهام از معماری عصر صفویه بنا شده و یکی از مجموعه هایی است که کاشی خشتی هفت رنگ عنصر تزئینی غالب در آن میباشد.
دور دنیا با یک کلیک
گنجعلیخان که از حکام مشهور زمان شاه عباس است از سال 1005 تا 1034 هجری قمری بر کرمان فرمان روایی کرد و در زمان فرمانروایی بر کرمان آثار و ابنیه زیادی بنا کرد و در عمران آبادی این منطقه کوششهای فراوانی نموده است
از جمله آثارعام المنفعه ای که از این حکمران مشهور بجا مانده مجموعه گنجعلیخان در داخل شهر و ربا ط زین الدین (کاروانسرای گنجعلیخان) بر سر راه یزد و کرمان حوض خان بر سر راه کرمان به مشهد وتعدادی قنات در شهر کرمان بوده است. سهمی از درآمد مجموعه و قنوات اختصاص به آستان قدس رضوی داشته است بناهای مذکور در لشکرکشی های آقا محمدخان صدمات جبران ناپذیری دیده است.
حمام گنجعلیخان
ورودی حمام در بازار جنوبی واقع شده است این حمام مجموعه ای است از تلفیق هنر معماری و کاربرد مصالح گوناگون با فضایی مناسب .معمار حمام و مجموعه استاد محمد معمار یزدی است . معماری که بحق اوضاع اقلیمی و اقتصادی فرهنگی زمان و محیط خود را می شناخته و در خلق آثار فوق از هنر مندانی چون علیرضا عباسی یاوری جسته است.حمام گنجعلیخان اثریست بدیع با کاشیکاری ها نقاشی ها گچبری ها مقرنس کاری ها و کاربندی ها ی زیبا با به کار گرفتن سنگها و تزئینات سنگی بسیار ظریف با مساحتی حدود 1000 متر مربع .
حمام از دو بخش کلی رختکن و گرمخانه تشکیل شده است . در قسمت رختکن با ایجاد قرینه سازی در ایوانها و ایوانچه ها و ستون های سنگی تزئینی فضای مناسبی به وجود آمده است .در بخش گرم خانه قسمت خصوصی از عمومی جدا شده و شبکه آبرسانی منظمی آب را به خزینه و حوضچه های اطراف منتقل می نموده است .
یک چال حوض آب سرد با سقفی شبیه خیمه و هشت ستون حمال بر زیبایی حمام افزوده است همچنین دو سنگ مرمر بزرگ در نورگیری گرمخانه دخالت مهمی داشته اند حمام تا 55 سال پیش دایر بوده و از آن زمان تا سال 1328 محل انبار کسبه و اجناس اسقاط در آمده بود و در حالحاظر از جمله جاذبه های توریستی شهر کرمان به حساب می آید .تعمیرات حمام از سال 1328 شروع شده و حمام به صورت موزه مردم شناسی در آمده است .
در حال حاظر موزه حمام دارای تعدادی مجسمه و اشیائ با ارزش می باشد .
مدرسه گنجعلیخان
مدرسه گنجعلیخان در ضلع شرقی میدان قرار گرفته است . تاریخ بنای آن مطابق کتیبه سر در 1007 هجری قمری است . کتیبه مذکور که بیشتر آن ریخته به خط علیرضا عبا سی خطاط مشهور زمان صفوی است. این سر در دارای مقرنس کاری های بسیار نفیس بوده که در حال حاظر قسمت کمی از آن بر جای مانده است . کاشیکاری نمای داخلی مدرسه که شامل کاشی معلقی و معرق می باشد نمونه های زیبایی از کاشیکاری دوره صفویه به شمهر می رود
ضراب خانه
ضراب خانه در ضلع شمالی میدان گنج علیخان و مقابل حمام قرار دارد . نقشه آن هشت ضلعی و عبارت استاز یک طاق چهار ایوان و چهار غرفه در چهار زاویه . مصالح اصلی بنا آجر و گچ و تزئینات آن گچبری (شامل طرحهای خشتی) است . این بنا از سال 1325 به کمک بانک مرکزی مرمت و بازسازی ش
آب انبار
از بناهای دیگر مجموعه گنجعلیخان آب انبار است بنای مذکور در تاریخ 1029 هجری قمری اتمام یافته و گنجعلیخان این آ ب انباررا به اسم پسر خود علیمردان خان نامیده است.
دور دنیا با یک کلیک
مسجد اکبریه یکی از مشهورترین مساجد استان گیلان و از بناهای مهم لاهیجان است. این مسجد در زمان فتحعلی شاه قاجارایجاد شدهاست. سنگ نبشته مرمری به خط نستعلیق که بر دیوار ضلع شرقی مسجد جای دارد، بانی مسجد را حاج علی اکبر لاهیجانی نامیدهاست.
وضوخانهٔ مسجد در دو طبقه ساخته شده و هر طبقه دارای هشت ستون میانی است. از وضوخانهٔ طبقه همکف ، سه در بزرگ چوبی به شبستان باز میشود. هر دو وضو خانه دارای پوشش گنبدی هستند. مسجد اکبریه از دو قسمت وضوخانه و شبستان تشکیل شدهاست. در حاشیه شبستان و متن محراب کاشی کاری همراه با خطوط نسخ و مزین به آیات قرآنی دیده میشود.
این مسجد تاریخی در محله گابنه شهر لاهیجان واقع شدهاست.
دور دنیا با یک کلیک